تنشهای ناشی از دیدگاههای متفاوت درباره ایران و غزه، بر روابط ترامپ و نتانیاهو تاثیر گذاشته است
“`html
بر اساس اخبار موثق، تعارض نظرات در مورد ایران و غزه، باعث بروز تنش در روابط رئیسجمهور ایالات متحده و نخستوزیر اسرائیل شده است.
در زمان به قدرت رسیدن «دونالد ترامپ» در ماه ژانویه، او و «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل در مواجهه با مسائل کلیدی مربوط به روابطشان، مانند جنگ غزه و وضعیت ایران، دیدگاههای مشترکی داشتند.
ترامپ موانعی را که دولت پیشین به رهبری «جو بایدن» برای ارسال بمبهای سنگین به اسرائیل ایجاد کرده بود، از سر راه برداشت. او همچنین به ادامه جنگ علیه غزه به منظور «متوقف کردن فعالیتهای حماس» در کنار نتانیاهو تأکید کرد و در خصوص نحوه برخورد با ایران و گروههای تحت حمایت آن در منطقه همنظر بود.
اما به گزارش دو مقام آمریکایی و چند دیپلمات و ناظر آگاه از تنشهای به وجود آمده، اخیراً روابط بین ترامپ و نتانیاهو به سمت تیرگی پیش رفته که ناشی از اختلاف ناظر بر استراتژیهای آنان در مواجهه با این چالشهاست.
طبق گزارش شبکه انبیسی، نتانیاهو در پی فرصتهایی برای از بین بردن تأسیسات هستهای ایران است، در حالی که ترامپ به دنبال دستیابی به توافق هستهای از طریق مذاکرات میباشد. در حالیکه اسرائیل به سوی یک عملیات نظامی جدید در غزه راهی میشود، ترامپ تلاش دارد تا با آتشبس و برنامهاش برای بازسازی این منطقه به نام «ریویرا در خاورمیانه» به پیش برود. بعد از اینکه ترامپ عملیات نظامی ایالات متحده علیه گروه ارتش یمن را متوقف کرد، نتانیاهو که از این موضوع غافلگیر شده بود، اعلام کرد که اسرائیل از خود دفاع خواهد کرد.
اختلافات اخیر در زمینه استراتژیها و مواضع کلیدی، روابط ترامپ با یکی از نزدیکترین متحدان ایالات متحده را به نقطه حساس و دشواری رسانده است؛ این که چگونه این دو در آینده توانایی مدیریت اختلافات خود را خواهند داشت، تأثیر بسزایی بر سیاستهای کلان خارجی رئیسجمهور ایالات متحده خواهد گذاشت.
به گزارش منابع موثق، تنها در همین هفته، ترامپ دو بار اظهارات عمومیای نمود که باعث ناراحتی نتانیاهو شد.
دو مقام آمریکایی خاطرنشان کردند نتانیاهو بهویژه از اظهارات ترامپ در روز چهارشنبه که به نظر میرسید در مورد اجازه دادن به ایران برای غنیسازی اورانیوم تحت توافق هستهای جدید مردد است، آزرد خاطر شد. «ران درمر» مشاور ارشد نتانیاهو این موضوع را در دیداری که در کاخ سفید برگزار شد، به «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه ترامپ در امور غرب آسیا اطلاع داد.
یکی از مقامات آمریکایی و یکی از آگاهان از تنشهای بین این دو شخصیت تصریح کردند که ترامپ از تصمیم نتانیاهو برای شروع جدید یک حمله نظامی به غزه ناامید شده است، چرا که این اقدام را مغایر با برنامه خود برای بازسازی این منطقه میداند.
این دو منبع گزارش دادند که ترامپ به طور خصوصی اعلام کرده که حمله جدید اسرائیل به غزه تلاش ناموفقی خواهد بود، زیرا بازسازی را بسیار دشوارتر خواهد کرد.
دیپلماتهای غرب آسیا و یک مقام ارشد در دولت ترامپ بیان داشتند که ایالات متحده در حال حاضر تحت فشار قرار دارد تا اسرائیل و حماس را به توافق آتشبس در غزه سوق دهد که درمر در جریان سفر خود به کاخ سفید باید در این مورد با ویتکاف بحث کند.
انبیسی همچنین خاطرنشان کرد که رویکرد ترامپ در قبال ایران، بزرگترین اختلاف نظر برای نتانیاهو محسوب میشود.
دو مقام آمریکایی، دو دیپلمات غرب آسیا و افراد دیگری که از تنشهای ذکر شده آگاهی دارند، اعلام کردند که نخستوزیر اسرائیل از عدم حمایت ترامپ از اقدامات نظامی علیه ایران و تلاش او برای دستیابی به توافقی با تهران ناامید شده است.
مقامات آمریکایی تصریح کردند که اسرائیل به صراحت به آمریکا اعلام کرده که نمیخواهد ترامپ توافق هستهای را امضا کند که به ایران امکان غنیسازی اورانیوم را بدهد. در حالی که ترامپ متمایل به حفظ برنامه هستهای غیرنظامی ایران نشان داده است.
«جیمز هیویت» سخنگوی شورای امنیت ملی در این باره بیان کرد: اسرائیل چنین دوست بهتری در تاریخ خود از رئیسجمهور ترامپ نداشته است. ما به همکاری نزدیک با اسرائیل ادامه میدهیم تا اطمینان حاصل کنیم که زندانیان باقیمانده در غزه آزاد میشوند، ایران هرگز به سلاح هستهای دست نمییابد و امنیت منطقهای در خاورمیانه تقویت میشود. رئیسجمهور همواره در دوره اول و دوم ریاستجمهوری خود تعهد خود را به این موضوع اعلام کرده است که ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت.
یک مقام دیگر آمریکایی افزود که «تیم رئیسجمهور به طور مستمر با مقامات اسرائیلی در رابطه با وضعیت مذاکرات با ایران در حال ارتباط است و اطلاعات بهروز در مورد اجزای توافق احتمالی را ارائه میدهد و هماهنگیهای لازم را انجام میدهد».
به گفته مقامات و دو دیپلمات غرب آسیا، نتانیاهو هفته گذشته از اعلام ترامپ که ایالات متحده پس از توافق ارتش یمن برای متوقف کردن حملات به ناوگان ایالات متحده در دریای سرخ، عملیات خود را متوقف میکند، ناباورانه و با خشم روبهرو شد.
به تازگی ارتش یمن با حمله موشکی، سرزمینهای اشغالی را هدف قرار داده که به نزدیکی فرودگاه بن گوریون اصابت کرده است.
به گفته دو دیپلمات منطقهای، نتانیاهو هنگامی که ماه گذشته برای دومین بار از زمان روی کار آمدن ترامپ به کاخ سفید سفر کرد، امیدوار بود رئیسجمهور حمایت هوایی ایالات متحده را برای عملیات احتمالی اسرائیل علیه تأسیسات هستهای ایران فراهم کند. نخستوزیر اسرائیل پس از اعلام ترامپ در مورد مذاکره با تهران، به شدت غافلگیر شد.
به گفته این دو مقام آمریکایی، نتانیاهو بهطور خصوصی ابراز کرده که فکر میکند مذاکرات ترامپ با ایران اتلاف وقت است، زیرا معتقد است تهران هرگز به تعهدات خود در هیچ توافقی پایبند نخواهد ماند. مقامات ویژهای به این موضوع اشاره کردند که اسرائیل باور دارد اکنون زمان مناسب برای نابودی تأسیسات هستهای ایران است و نگران است که با پیش رفتن مذاکرات آمریکا با تهران، فرصت انجام این اقدام در حال از دست رفتن باشد.
بر اساس گزارش انبیسی، «تام کاتن» و «لیندسی گراهام» سناتورهای جمهوریخواه به تازگی عنوان کردهاند که تنها توافق قابل قبول با ایران، توافقی است که تهران را به طور کامل از هرگونه غنیسازی اورانیوم محروم کند. آنها همچنین از ترامپ خواستهاند هر توافق هستهای با ایران را برای تصویب به سنا ارائه کند که نیاز به رأی اکثریت دو-سوم دارد.
چهارمین مقام آمریکایی به سؤالی در خصوص اظهارات کاتن و گراهام پاسخ داد و گفت که ویتکاف در حال تماس با گراهام در خصوص مذاکرات ایران است و هفته گذشته کاتن را در جریان آنها قرار داده است.
توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران که به امضای رئیسجمهور «باراک اوباما» رسید، توسط سنا تأیید نشد و این موضوع به ترامپ اجازه داد تا ایالات متحده را بهراحتی در دوره اول ریاستجمهوری خود از این توافق خارج کند.
«فرانک لوونشتاین» فرستاده سابق امور غرب آسیا در دولت اوباما در یک جلسه توجیهی مجازی که به میزبانی «جی استریت» سازمان حامی اسرائیل و صلح برگزار شد، بیان داشت: به نظر میرسد اسرائیلیها درک میکنند که هرچقدر هم که از رئیسجمهور ترامپ خوشحال بودند و فکر میکردند که این به آنها مجوزی برای اجرای برنامههای خود میدهد، ترامپ برنامههای مختص خود را دارد.
«ایلان گلدنبرگ»، که در دولتهای بایدن و اوباما به عنوان یک مقام ارشد در سیاست غرب آسیا فعالیت کرده، اظهار داشت: اگرچه رویکرد دیپلماتیک ترامپ با ایران و توافق ایالات متحده با حوثیها (انصارالله) برای نتانیاهو «قابل قبول» نیست، وی هیچ ابزاری برای ورود به رویارویی مستقیم با ترامپ در واشنگتن یا تلآویو ندارد.
گلدنبرگ تصریح کرد: کل استراتژی سیاسی و استراتژی بقای نتانیاهو بر پایه حفظ ائتلاف و پایداری پایگاه سیاسیاش است و اعضای این پایگاه سیاسی به شدت از ترامپ حمایت میکنند، بنابراین نتانیاهو نمیتواند به صورت علنی علیه ترامپ موضعگیری کند.
در حالی که تنشها در روابط بین ترامپ و نتانیاهو رو به افزایش است، رئیسجمهور ایالات متحده طی روزهای آینده عازم سفر به غرب آسیا است و در کشورهایی نظیر عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی توقف خواهد داشت. در حال حاضر، ترامپ برنامهای برای سفر به سرزمینهای اشغالی ندارد، در حالی که این سفر را در دوره اول ریاستجمهوری خود انجام داده بود.
“`