پیروزی در لغو اثرات تحریم‌ها، موجب سرخوردگی تحریم‌کنندگان و تسهیل در مذاکرات خواهد شد
ایسنا/فارس وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: با هر سطحی از موفقیت در خنثی‌سازی تحریم‌ها، ناامیدی در میان تحریم‌کنندگان افزایش می‌یابد و این امر به تقویت موضع ما در مذاکرات کمک می‌کند. اگر آن‌ها به واقع اطمینان داشتند که تحریم‌ها قادر به تحت فشار قرار دادن ما هستند، هرگز به سراغ مذاکرات نمی‌رفتند. ایستادگی مردم ایران و کارایی بازرگانان و تجار ما سبب گردیده است تا اثرات تحریم‌ها تنها محدود و نه فلج‌کننده باشد.
سیدعباس عراقچی، در روز پنج‌شنبه، اول خرداد، در نخستین همایش منطقه‌ای دیپلماسی اقتصادی که در شیراز برگزار شد، بیان کرد که دیپلماسی استانی به معنای کاهش تمرکز در سیاست خارجی نیست و تأکید کرد که مدیریت سیاست خارجی باید به‌طور متمرکز از تهران و تحت نظارت وزارت خارجه صورت گیرد.
در ادامه، وزیر امور خارجه با اشاره به چارچوب سیاست‌های کلان خارجی جمهوری اسلامی خاطرنشان کرد: اصل محوری در سیاست خارجی ما، ایجاد و حفظ حسن همجواری است. این سیاست در دولت پیشین، تحت هدایت شهید آیت‌الله رئیسی و وزیر شهید امیرعبدالهیان، با شدت بیشتری پیگیری گردید و در دولت چهاردهم نیز بر اساس همین مبنا ادامه خواهد یافت.
وی به اهمیت محیط همسایگی به عنوان بستر امنیت و منافع ملی اشاره کرد و گفت: ظرفیت‌های موجود در این حوزه به تنهایی برای رشد و پیشرفت کشور کافی است و می‌توان با شناسایی و بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها از وضعیت کنونی فراتر رفت. بنابراین، دیپلماسی استانی به ویژه در منطقه خلیج فارس که از اهمیت خاصی برخوردار است، باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
عراقچی با توضیح مسئولیت‌های وزارت خارجه در دیپلماسی اقتصادی گفت: دیپلماسی اقتصادی به معنای واردات و صادرات کالا نیست. ما در وزارت خارجه کالا نمی‌فروشیم یا نفت ارائه نمی‌دهیم، بلکه در راستای راهگشایی، رفع موانع، تسهیل‌گری، شناسایی بازارهای نو و ایجاد ارتباطات میان تجار، نقش خود را ایفا می‌کنیم.
وی به‌منظور توضیح بهتر، مثالی ارائه داد و گفت: وزارت خارجه مانند یک کشتی یخ‌شکن عمل می‌کند. این کشتی خود بار حمل نمی‌کند، بلکه تنها مسیر یخ‌زده را باز می‌سازد تا سایر کشتی‌ها قادر به عبور باشند. لازم است که این کشتی با کشتی‌های تجاری ارتباط نزدیکی داشته باشد؛ چرا که در غیر این صورت، کشتی‌های تجاری در مسیرهای بسته دچار مشکل خواهند شد.
تحریم‌ها باید دور زده شوند
وزیر امور خارجه در اشاره به تحریم‌های تحمیل‌شده بر کشور، بیان کرد: یکی از موانع کلیدی، تحریم‌ها هستند. وزارت خارجه موظف به تلاش برای رفع این تحریم‌هاست، اما مسئولیت فقط به همین محدود نمی‌ماند. خنثی‌سازی و دور زدن تحریم‌ها نیز بر عهده خود ماست.
وی ادامه داد: هرچه بهتر در خنثی‌سازی تحریم‌ها عمل کنیم، میزان ناامیدی در بین تحریم‌کنندگان نیز افزایش می‌یابد و این موضوع در مذاکرات به نفع ما خواهد بود. اگر آن‌ها یقین داشتند که تحریم‌ها ما را تسلیم می‌کند، هرگز به مذاکره نمی‌پرداختند. استقامت مردم ایران و توانمندی تجار و بازرگانان ما سبب شده است تا تحریم‌ها جنبه فلج‌کننده نداشته باشند.
سیاست‌گذاری اقتصادی با وزارت خارجه نیست
عراقچی بر این موضوع تأکید کرد که سیاست‌گذاری اقتصادی مختص وزارت امور خارجه نیست و مسئولیت اصلی آن بر عهده وزارت اقتصاد، وزارتخانه‌های دیگر و بانک مرکزی است. نقش ما در واقع تسهیل و ارتباط‌دهی ظرفیت‌های خارج از کشور به داخل کشور است.
وی مفهوم دیپلماسی استانی را تشریح کرد و گفت: دیپلماسی استانی به معنای آن است که استان‌های کشور در عرصه سیاست خارجی فعال شوند و در پیشبرد آن یاری‌رسان باشند. اما این بدان معنا نیست که تمرکز در سیاست خارجی کاهش یابد. سیاست خارجی باید از تهران و تحت هدایت وزارت خارجه هدایت شود، ولی استان‌ها می‌توانند نقش مکمل و یاری‌دهنده‌ای داشته باشند.
وزیر امور خارجه همچنین به تجربیات استان‌های مرزی اشاره کرد و افزود: بسیاری از مشکلات مرزی ما در زمینه‌های قاچاق و امنیت، با تعامل مستقیم استان‌های مرزی دو کشور قابل حل است و این ارتباط‌ها در مقایسه با رفت و آمدهای رسمی، کارآمدتر خواهد بود.
عراقچی پیشینه تاریخی استان فارس را یادآور شد و گفت: فارس استانی با اصالت و تاریخی غنی است و روابط عمیق و گسترده‌ای با کشورهای حوضه خلیج فارس دارد. برخی از افراد در این کشورها، شهرهایی چون شیراز یا لار را بهتر از تهران می‌شناسند. باید از این ظرفیت‌ها در زمینه دیپلماسی استانی، چه در حوزه گردشگری، چه فرهنگی و چه اقتصادی، بهره‌برداری شود.
وی در ادامه بیان کرد: ما چهار همایش دیپلماسی استانی در چهار حوزه مختلف کشور برنامه‌ریزی کرده‌ایم که شیراز میزبان حوزه جنوبی با پنج استان است. این فرایند تنها یک نمایش نخواهد بود و به صورت مداوم ادامه خواهد یافت. در روزهای گذشته نیز جلسه‌ای عملیاتی و موفق بین سه استان ایرانی و استان‌های اقلیم کردستان عراق در سنندج برگزار شد.
عراقچی همچنین به سفر خود به اردبیل و سلیمانیه اشاره کرد و گفت: اربیل و سلیمانیه ظرفیت‌هایی دارند که می‌توانند نقش دبی را برای ایران ایفا کنند. البته شهرهای دیگری نیز به همین اندازه پتانسیل دارند و باید از آن‌ها بهره‌برداری شود.
استانداران و نمایندگان، ظرفیت‌ها را منتقل کنند
وزیر امور خارجه به مسئولان استانی گفت: از همکاران من در پنل‌های آینده بخواهید که ظرفیت‌های شما را شناسایی کرده، نیازهایتان را جمع‌آوری و پیگیری کنند. پیشنهاد می‌کنم وضعیت‌ها را به تهران گزارش دهید و با معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه در ارتباط باشید. من نیز به مجلس تعهد داده‌ام که با مجلس به‌صورت هماهنگ پیشرفت کنم.
وی در پایان تأکید کرد: نگاه من به این جلسات نمایشی نیست. واقعاً تمایل دارم که این مسیر به نفع امنیت، منافع ملی و عزت کشور به صورت صحیح و مطلوب طی شود.
