چه چیزهایی در ارتباط با سلامت از سن تخمینی چهره قابل استنباط است؟

هوش مصنوعی هم‌اکنون معنای نوینی برای اصطلاح «رنگ رخساره خبر می‌دهد از سر درون» به ارمغان آورده است. طبق گزارشی از وال‌استریت ژورنال، پژوهشگران به تازگی از اسکن‌های چهره برای برآورد سن زیستی افراد و حتی پیش‌بینی طول عمر بهره‌برداری می‌کنند. ابزاری به نام «فیس‌ایج» (FaceAge) توانسته با تجزیه و تحلیل تصاویر صورت، نشانه‌های ظریف پیری را شناسایی کند و دست‌اندرکاران این فناوری بر این باورند که این تکنولوژی به زودی تأثیرگذاری قابل توجهی در حوزه مراقبت‌های پزشکی خواهد داشت.

این ابزار به دست دکتر ریموند مک، متخصص سرطان در بیمارستان بریگام وومنز، و تیمش طراحی شده است. آن‌ها با استفاده از ده‌ها هزار تصویر از بیماران و داده‌های عمومی، هوش مصنوعی را آموزش داده‌اند. در آزمایش‌های اولیه، این الگوریتم عملکردی برتر نسبت به پزشکان در پیش‌بینی زمان باقی‌مانده از عمر بیماران سرطانی از خود نشان داد.

مک بیان می‌کند چهره، نشان‌دهنده تآثیرات ناشی از زندگی و فرسودگی‌های آن است. این سیستم صرفاً یک ابزار سرگرم‌کننده نیست، بلکه یکی از چندین ابزار هوش مصنوعی است که روز به روز در خدمات درمانی کاربرد بیشتری پیدا کرده است؛ از تشخیص سریع کووید-۱۹ از طریق رادیوگرافی قفسه سینه گرفته تا شناسایی بیماری‌هایی نظیر پارکینسون و اوتیسم صرفاً با نگاهی به چهره.

یکی از نمونه‌های مهم، داستان لو ماگلانر است، بیمار ۹۰ ساله مبتلا به سرطان ریه. دکتر مک با دیدن انرژی و فعالیت این بیمار که به بازی تنیس و مسافرت می‌پرداخت، تصمیم گرفت که با او به مثابه فردی جوان‌تر تعامل کند. بعداً، فیس‌ایج سن زیستی او را ۶۶ سال تخمین زد و این تصمیم دکتر را تأیید کرد.

بررسی‌های اولیه نشان داد که بیماران سرطانی به طور میانگین پنج سال بیشتر از افراد سالم سن به نظر می‌رسند و این نمای ظاهری مسن‌تر به مرگ زودهنگام مرتبط است. هر چند این پژوهش هنوز به مرحله داوری علمی نرسیده، اما محققان امیدوارند ابزارهای مذکور بتوانند در آینده به تصمیم‌گیری‌های بالینی، زمان مراجعه بیمار به پزشک و روش‌های درمان کمک کنند.

در حال حاضر، آزمایش‌های تخمین سن چهره برای عموم در دسترس است. شرکت‌هایی نظیر نووس (Novos) نسخه‌های رایگان آن را به‌صورت آنلاین ارائه کرده، که با بارگذاری یک عکس سلفی، اطلاعاتی درباره وضعیت پیری صورت، شامل چین‌وچروک‌ها، جوانی چشم‌ها و بافت پوست ارائه می‌دهند. مدیرعامل این شرکت اعلام کرده است که بیش از ۳۰۰ هزار نفر از این آزمایش استفاده کرده‌اند. او نیز هر چند ماه یک‌بار این آزمایش را انجام می‌دهد و با اینکه ۴۰ ساله است، اخیراً اسکن چهره‌اش او را ۳۴ ساله و چشم‌هایش را ۲۶ ساله برآورد کرده است.

پژوهشگران چینی به رهبری پروفسور جینگ‌دونگ جکی هان در دانشگاه پکن نیز به این نتیجه رسیده‌اند که ویژگی‌های خاص چهره به روند پیری ارتباطی مستقیم دارد. در مطالعه‌ای که اسکن سه‌بعدی چهره را با نتایج آزمایش خون مقایسه کردند، متوجه شدند افرادی که جوان‌تر به نظر می‌رسند معمولاً شاخص‌های سلامت بهتری دارند.

با این وجود، کارشناسان هشدار می‌دهند که این فناوری هنوز برای ورود به عرصه بالینی به شکل وسیع آماده نیست. برخی از گروه‌های نژادی به طور مؤثر در داده‌های آموزشی لحاظ نشده‌اند، و کیفیت پایین تصاویر یا جراحی‌های زیبایی ممکن است بر دقت و صحت نتایج تأثیرگذار باشد.

در آینده، یک عکس سلفی ممکن است تنها نمادی از یک لحظه زندگی‌تان نباشد، بلکه به تشخیص بیماری، شیوه درمان و حتی پیش‌بینی آینده‌تان کمک شایانی کند؛ اما در حال حاضر، پزشکان تأکید می‌کنند که این فقط یک قطعه از پازل بزرگ‌تر سلامت انسان است.